Vergoeding Fampyra in 2019

5 december 2018

Fampridine is als enige medicijn goedgekeurd voor de behandeling van loopproblemen bij Multiple Sclerose (MS)* en wordt binnen Europa gebruikt door ongeveer 40 duizend patiënten. Het wordt vergoed in elf Europese landen, waaronder omringende landen als Duitsland, België en Frankrijk.

Fampridine werd tussen 1 april 2016 en 1 april 2018 tijdelijk en onder voorwaarden vergoed in Nederland. Dat noemen we voorwaardelijke vergoeding. Voorwaarde was dat in die periode extra onderzoeksgegevens werden verzameld. Ondanks deze extra gegevens besloot het Zorginstituut in maart 2018 dat fampridine niet in aanmerking kwam voor reguliere vergoeding vanuit het basispakket. Hiermee eindigde de (voorwaardelijke) vergoeding per 1 april 2018.

Het Zorginstituut was van mening dat de effectiviteit van fampridine onvoldoende was bewezen. Deze conclusie staat in scherp contrast met het besluit van het Europese Geneesmiddelen Agentschap (EMA) en vergoedingsautoriteiten in elf andere landen, die op basis van dezelfde gegevens tot een positief oordeel kwamen.

Biogen besloot daarop om het medicijn tussen april en december 2018 eenmalig gratis te verstrekken aan bestaande gebruikers. Die periode is vervolgens door partijen benut om te kijken of vergoeding van fampridine alsnog mogelijk gemaakt kon worden.

In de afgelopen maanden hebben meerdere gesprekken plaatsgevonden tussen het Zorginstituut en de MS Vereniging Nederland, Stichting MS Research, de MS-werkgroep van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie (NVN) en Biogen. Helaas heeft dit niet tot een oplossing geleid.

Gedurende de gesprekken hebben het VUmc en Biogen inzicht gegeven in de meest recente onderzoeksresultaten van fampridine. Deze waren echter niet voldoende om de vragen van het Zorginstituut te beantwoorden. Biogen heeft ook aangegeven bereid te zijn tot prijsafspraken, maar het Zorginstituut liet weten dat de prijs geen obstakel vormde voor vergoeding; het probleem ligt bij een vermeend gebrek aan effectiviteit.

Een oplossing op korte termijn lijkt hiermee niet mogelijk. De vragen van het Zorginstituut kunnen alleen beantwoord worden met een zeer uitgebreid onderzoek dat naar verwachting meerdere jaren in beslag zal nemen en mogelijk zelfs vereist dat een groep patiënten met een nepmedicijn (placebo) wordt behandeld.

Ondanks de grote bereidheid van alle betrokken partijen om een oplossing te vinden, rest de wrange conclusie dat patiënten na 1 januari 2019 zelf zullen moeten betalen voor een medicijn dat in Europa is goedgekeurd en in veel andere landen wordt vergoed.

Fampyra blijft beschikbaar in Nederland en neurologen kunnen het medicijn blijven voorschrijven. De patiënt kan Fampyra met dit recept bij zijn of haar apotheek ophalen. De kosten dienen te worden voldaan wanneer het medicijn wordt afgehaald in de apotheek. Biogen is voornemens de lijstprijs van Fampyra aan te passen tot €127,90 voor een vierweekse verpakking van 56 tabletten. Overigens kan dit bedrag nog wel iets oplopen door BTW en afleverkosten van de apotheek.

Alle betrokken partijen zijn zeer teleurgesteld in de uitkomst van dit maandenlange traject. Veel mensen die fampridine gebruiken hebben de afgelopen maanden hun persoonlijke ervaringen gedeeld. Deze verhalen hebben diepe indruk gemaakt. Juist omdat betrokken partijen weten hoe belangrijk dit medicijn is voor mensen met MS, zijn ze gezamenlijk tot het uiterste gegaan om een oplossing te vinden.

Betrokken partijen blijven echter zoeken naar een oplossing. MS Vereniging Nederland heeft, ondersteund door de MS-werkgroep van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie (NVN) en de Landelijke Vereniging MS-verpleegkundigen, een laatste schriftelijk verzoek tot heroverweging ingediend bij het Zorginstituut Nederland.

In deze brief doen zij een voorstel om alsnog vergoeding te realiseren. Dit voorstel neemt in ogenschouw dat de effectiviteit van fampridine in de ogen van het Zorginstituut onvoldoende is aangetoond voor vergoeding via de “gewone” weg. Daarom hebben behandelaren en patiëntenorganisaties een voorstel ingediend waarbij vergoeding van fampridine gekoppeld zou worden aan gepast gebruik en een beheersbare budgetimpact.

Dit voorstel bestaat uit twee elementen:

De MS-werkgroep van de NVN is bereid nadere toelichting te geven aan de Wetenschappelijke Adviesraad van het Zorginstituut, waarbij zij de additionele gegevens uit onderzoeksresultaten die recent beschikbaar zijn gekomen, en waaruit het positieve effect van fampridine blijkt, zullen bespreken. Ook zullen ze toelichten waarom er in hun ogen momenteel geen alternatief bestaat voor behandeling met fampridine.
De MS-werkgroep van de NVN zal daarnaast een voorstel doen voor gepast gebruik van fampridine. Te denken valt aan start- en stopcriteria, een stopperiode en/of een her-evaluatie van de behandeling na bijvoorbeeld 6 tot 12 maanden. Op deze manier kan ook bij de huidige groep van 2000 mensen met MS die fampridine gebruiken worden vastgesteld of de behandeling gecontinueerd dient te worden.
Alle betrokken partijen hopen van harte dat het Zorginstituut bereid is naar dit voorstel te luisteren.

We beseffen dat er veel vragen leven onder mensen met MS. Daarom kunnen zij bij vragen contact opnemen met een speciaal telefoonnummer: 0900-2025226.

(* de volledige indicatie luidt: “verbetering van het lopen bij volwassen patiënten met multiple sclerosis met beperkt loopvermogen (EDSS 4-7)).